Dagboekfragment: Vandaag had ik mijn eerste sessie bij Wilko. Het was heel speciaal. Gewoon in kleding op zijn bank liggend, legde hij een hand op mijn rechterbeen en probeerde hij mijn lichaam gerust te laten worden onder zijn aanraking. Dat lukte nog niet erg hard.
Daarna hetzelfde links. “Het kan anders zijn”, zei hij nog, en inderdaad, geen minuut later is het BAM!!! Helemaal in de herbeleving. Alles! My goodness…
Moest vervolgens overeind gaan zitten, mezelf helemaal terughalen, eerst om mij heen kijken en dan naar mezelf in de spiegel. Daar was ik: 38 Jaar oud. Zelf gekozen om bij een lichaamsgerichte therapeut te zijn. Mijn haar zat hetzelfde. Ik was niet veranderd. Ik had mijn kleren nog aan, behalve mijn schoenen, die stonden bij zijn bureau. En toch had ik echt…, echt het gevoel dat ik naakt door Wilko aangeraakt werd in mijn kruis. Ongelooflijk! Ik had het wel 100% als echt beleefd. Maar het was niet echt. Het was puur een lichamelijk sensatie geweest. Bizar!
Door Nathan Visser – 2 mei 2025
Hilda, mijn traumaseksuoloog, had een paar weken eerder lichaamsgerichte therapie genoemd als iets waar ik baat bij kon hebben en me de keuze gegeven bij wie ik dat kon doen. Ze kende een vrouw en een man naar wie ze mij kon verwijzen. Ik voel me bij vrouwen veiliger dan bij mannen, waar ik een grotere angst voor misbruik bij heb, dat is een weet, maar wat wilde ik daarmee? Zou ik gaan voor de veiligere weg of juist de uitdaging aangaan? Ik koos (natuurlijk) voor volle bak erin.
Zo kwam ik bij Wilko Jongman terecht op die bewuste dag. Ik had hem mijn verhaal al eerder per mail gestuurd en we praatten tamelijk gericht over de therapie en wat hij zoal deed. Voor mij een volledig nieuwe ervaring, maar ik besloot het maar te proberen.
“Kom maar liggen en maak het jezelf gemakkelijk op de tafel”, zei Wilko. Ik paste met mijn 1.93 meter al maar net op de massagetafel, voelde me dus sowieso niet heel comfortabel liggen, en ik ben ook niet zo van de massages, moet je weten. Een ander mens aan mijn lijf, en dan ook nog dat gekneed, nee, laat maar. Dus er was dus al ruim voldoende spanning door enkel daar te zijn.
Wilko kwam rustig bij me staan, maakte contact, praatte wat en legde uit dat het om de intentie van de aanraking gaat. Hij legde zijn hand op mijn rechterbeen en probeerde of ik rustiger kon worden mét dat gevoel op mijn been. Dat lukt nog niet erg goed maar al pratende, beetje voorzichtig bewegend, ontstond er toch iets van een héél voorzichtig toelaten van deze vreemde hand op mijn been.
Na een tijdje liet hij mijn rechterbeen los en ging hij naar de andere kant. Zijn waarschuwing dat het links anders kon zijn, hoorde ik nog net voordat ik bij zijn eerste aanraking direct compleet weg was. Het was dissociëren geblazen, volledig terug in het trauma, ter plekke het misbruik herbelevend.
Ik moest mezelf helemaal terughalen en na een tijdje vroeg Wilko me of het zo wel voldoende was voor nu of dat ik nóg iets wilde proberen. Ik ga eigenlijk altijd de 2e mijl, dus gaf ik ook nu aan nog wel even te durven.
Hij begon met dezelfde aanraking. Dit keer moest ik diep ademen, mijn ogen openhouden en heel hard werken om mezelf in het hier en nu te houden om zijn aanraking vol te houden. Maar het lukte en er ontstond opnieuw iets van ontspanning in mijn been.
Hij vroeg of ik mijn been op zijn handen kon laten leunen. “Haha, echt niet!”. Ik was heel hard aan het duwen en controleren. Maar toch, al bewegende nodigde hij me voldoende uit om voorzichtig die controle wat te verminderen. Zo samen oefenend, durfde ik op een uitademing een moment los te laten en zweefde mijn been in de lucht, leunend op zijn handen. Op dat moment brak ik; huilen, janken, overgave. Mijn eerste keer van ontspannen en loslaten was daar.
Toen ik wat later van de behandeltafel afkwam, waarschuwde Wilko me net op tijd: “Let op met opstaan.” Ik kon me nog vastgrijpen aan de tafel toen ik bijna door mijn benen heen zakte. Die voelden als was. Ik kon mezelf met moeite overeind houden. Even later kon ik al wel weer meer mijn voeten voelen en mijn benen beleven als een heel nieuw orgaan.
Een dag later had ik spierpijn op plekken waar ik niet van wist dat ik daar spieren had. Allemaal door spanning en verkrampingen die ik uitvoerde in het herbeleven. Dat deed pijn maar het bracht me ook wat. Toen ik die dag ging hardlopen, voelde ik voor het eerst van mijn leven ook mijn tenen. Ik voelde mijn pezen bewegen, de elasticiteit van mijn lichaam, de zwaartekracht en mijn botten, gewrichten en spieren die dit alles opvingen en droegen. Mijn lichaam gaf me een compleet nieuwe ervaring waar ik tot op de dag van vandaag van geniet.
Dat was mijn kennismaking met lichaamsgericht werken. Inmiddels kom ik al 1,5 jaar bij deze ‘wondertherapeut’ zoals ik hem noem. Het is bijzonder hoe hij elke keer door simpele bewegingen en aanraking kan voelen waar de spanning opbouwt. Daar bewegen we vervolgens voorzichtig heen en werken vervolgens ‘met wat zich aandient’. Gisteren waren dat herinneringen van op het schoolplein. Ik ben op mijn basisschool meerdere malen in elkaar gestompt. Ik heb toen mezelf aangewend mijn buik aan te spannen zodat ze me niet konden raken op de kwetsbare plekken. Gepest, uitgescholden en in elkaar geslagen worden door leeftijdsgenoten, ook dat trauma draagt mijn lichaam…
Nadat we daar de nodige tijd aan hadden besteed kwamen er andere herinneringen boven. De intense spanning van een klein kind in zijn bedje die weet dat ‘het’ weer begint. Eén beweging van Wilko bracht die herinnering naar boven. Zo had het 30 jaar geleden op zolder kunnen beginnen, met een dergelijke aanraking zoals hij me nu liet voelen…
Het is elke keer weer ontzettend pijnlijk, confronterend en bizar om ‘het’ opnieuw letterlijk aan den lijve te ervaren. Maar ook helend.
“Het gaat om de intentie”, legde Wilko me ooit uit: “Deze aanraking is om jouw lichaam te leren, het was toen waar, maar nu niet meer. Deze aanraking is als heling. Waar we het trauma niet kunnen wegnemen, dat is gebeurd, kunnen we wel een nieuwe, veilige ervaring naast die andere ervaring zetten en zo ook díe aan je lichaam leren.”
En dat is het wonder. Want nu zit ik hier, schrijvend achter de computer en voel ik mijn lichaam. Dit lijf dat zoveel heeft moeten doorstaan maar er nog steeds is. Waar ik zo ontzettend trots op ben. Waar ik blij mee mag zijn. Waar ik eindelijk vertrouwd mee raak.
Inmiddels kunnen Wilko en ik in onze sessies heel veel doen. We praten over trauma, over behandelingen, over dissociëren, over hoe het met mij (en een beetje met hem) gaat, en uiteindelijk gaan we zien wat er dit keer naar boven komt.
En hij mag me inmiddels op vele plekken van mijn lichaam aanraken. Enerzijds verlang ik naar die helende aanraking en anderzijds is er ook nog altijd die spanning. “Wat zal zich deze keer aandienen? Welke herinneringen komen boven? Is dat te dragen of zal ik opnieuw overspoeld worden?”
Maar ik ontdek. Ook daarin is groei. Het is nu zo vaak gebeurd dat we kunnen lachen terwijl ik half dissocieer. Enerzijds ben ik aan het herbeleven en is er pijn, anderzijds is er een diep verlangen in mijn lichaam naar heling, om eindelijk deze pijn te mogen omarmen, het daarmee te ontkrachten en om veiligheid te vinden.
Dit lichaamswerk kan ik iedereen, maar dan ook werkelijk iedereen, aanraden. Mocht je verder willen lezen over dit lichaamswerk, in deze nieuwsbrief beschrijft Wilko het goed en beknopt (scroll door naar pagina 2). Mocht je nog meer willen weten, dit is een uitgebreid artikel dat de waarde van lichaamswerk helder maakt.
En dan nog over de foto bij deze blog. Die laat mijn vooroordeel bij dit lichaamswerk zien. Een deels ontbloot lichaam waar een andere persoon aan zit. Niks is minder waar. Tot op heden heb ik behalve mijn schoenen altijd al mijn kleding aangehouden en gaat het meer om bewegen, voelen, leunen, vertrouwen bouwen en daarmee ontspannen.
***Deze blog verscheen eerder op Dagboek van een Overlever, 23 februari 2024***
Mad in the Netherlands presenteert blogs van een diverse groep schrijvers. Deze berichten zijn bedoeld als een openbaar forum voor discussie over de psychiatrie en haar behandelingen. De geuite meningen zijn die van de schrijvers zelf.
