Uit een recent onderzoek onder patiënten die ECT hebben ondergaan, blijkt dat sommigen het helpend vonden voor specifieke klachten, maar dat de meerderheid het in alle opzichten niet helpend of zelfs schadelijk vond. Deze onderzoeksresultaten in combinatie met het ontbreken van bewijs dat ECT effectiever is dan placebo en de bekende nadelige langetermijneffecten op het geheugen, heeft voor de onderzoekers tot de aanbeveling geleid om ECT in klinische settings op te schorten in afwachting op grootschalige, onafhankelijke placebogecontroleerde studies. Dit om zo te bepalen of ECT enige effectiviteit heeft ten opzichte van placebo die in de afweging om het toe te passen opwegen tegen de vele ernstige bijwerkingen ervan.

Ik was niet van plan om de psychiatrie te veranderen. Ik was gewoon een copywriter die werkte in de farmaceutische reclamesector. Maar na verloop van tijd raakte ik betrokken bij een campagne die het begrip van psychische aandoeningen en de behandeling ervan in de VS ingrijpend zou veranderen. Dit is het verhaal van hoe we één medicijn, Risperdal (risperdon), op de markt brachten en hoe die inspanning ertoe bijdroeg dat atypische antipsychotica uitgroeiden tot een miljardenindustrie.

Seksuele Disfunctie is een erkende bijwerking van antidepressiva, met name SSRI's, tijdens en na gebruik (PSSD). Onderzoekers maakten een overzicht van het onderzoek naar deze iatrogene aandoening, formuleerden hypothesen over de oorzaak en beschreven hoe PSSD zich onderscheidt van seksuele disfunctie door depressie.

Op 7 mei publiceerde JAMA Psychiatry een overzicht van de effectiviteit van antipsychotica bij kortdurend gebruik. Als je het artikel goed leest, zie je dat er helemaal geen goed bewijs is dat antipsychotica op korte termijn klinische relevantie bieden ten opzichte van placebo. Dit kan verrassend zijn voor het publiek en voor artsen die deze medicijnen voorschrijven omdat algemeen wordt aangenomen dat antipsychotica effectief zijn bij het beteugelen van acute psychotische episodes. Dit artikel laat echter zien dat er: •geen bewijs is dat het gebruik ervan bij patiënten die nog geen medicijnen gebruikten zinvol is, •geen bewijs is dat ze werken bij mensen die een vroeg stadium van “schizofrenie” hebben, en dat •zestig jaar klinisch onderzoek laat zien dat antipsychotica geen “minimaal klinisch belangrijk verschil” laten zien bij chronische patiënten. Als de schok van die conclusie eenmaal is weggeëbd, kan de deur naar een ‘best use’-model opengaan.

De manier waarop we onze kleintjes in de baarmoeder ontmoeten en later met hen omgaan, kan schadelijke of helende effecten hebben. Deze blog gaat specifiek in op hoe thema's als: (on)welkom zijn, (on)veilig nestelen, (on)verbonden voelen en (on)gewenst zijn, al voor of rondom de geboorte hun oorsprong kunnen hebben. Een blog van specialist Cherionna Menzam-Sills, PhD.

Op basis van de gegevens van een recente literatuurstudie over het post acute witdrawal sydrome (PAWS) concludeerden de onderzoekers dat men niet nauwkeurig kan inschatten hoe vaak PAWS voorkomt, hoe lang het aanhoudt, en hoe ernstig het is. Eveneens is onbekend welke gebruikers van antidepressiva een verhoogd risico lopen op PAWS en hoe patiënten met PAWS effectief kunnen worden behandeld. De belangrijkste bevinding die dit onderzoek weerspiegelt, is de slechte herkenning en het gebrek aan aandacht voor PAWS in zowel klinisch onderzoek als de praktijk.

De psychiatrie bevindt zich op een kantelpunt. In een tijd waarin steeds meer mensen worstelen met psychisch lijden, groeit ook het besef dat de traditionele, medische benadering tekortschiet. Diagnoses, stoornismodellen en medicamenteuze interventies vormen nog steeds het fundament van de gangbare praktijk, maar roepen tegelijkertijd fundamentele vragen op over effectiviteit, menswaardigheid en ethiek. Is psychisch lijden werkelijk het gevolg van defecten in de hersenen, of weerspiegelt het eerder relationele, sociale en existentiële worstelingen?

Het zal de meeste lezers niet ontgaan zijn dat er momenteel een en ander gaande is in de wereld waar we collectief van schrikken. Het devies lijkt: “Haal zoveel overhoop, of ga er met een dusdanig botte bijl doorheen, dat “ze” (de anderen, die steevast als ‘tegenstanders’ worden geframed) niet meer weten waar ze het zoeken moeten.” Uit de meer recentere publicaties blijkt steeds vaker dat de polyvagaaltheorie gaat over dreiging én over veiligheid, over ons gevoel van welbevinden en de relatie met onze gezondheid. Ronald de Caluwé stelt zich de vraag: “Als we weten dat mensen die zich veilig voelen, gezonder en gelukkiger zijn, wat kunnen we dan doen om mensen zich veilig te laten voelen?” Hij nam de polyvagaaltheorie als leidraad om een oplossingsrichting te vinden.

Volgens dit recente onderzoek van onderzoekers Ward, Haslam en Prasad, houdt de bewijsvoering voor het langdurig gebruik van antidepressiva geen stand. Bestaande onderzoeken zijn van korte duur en zitten vol met methodologische problemen zoals het niet blinderen, ontbreken van gestandaardiseerde beoordelingen en het buiten beschouwing laten van onthoudingsverschijnselen en bijwerkingen. Er is behoefte aan openbaar gefinancierde gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken waarin antidepressiva worden vergeleken met placebo voor een langere termijn en waarbij tevens gecontroleerd wordt op ontwenningsverschijnselen, seksuele dysfunctie en andere bijwerkingen en op terugval na het staken van de behandeling. Op die manier kan een optimale duur van de behandeling met de medicatie bepaald kan worden.

Kindling of neuronale sensitisatie is een neurologische aandoening die optreedt na herhaalde episodes van ontwenning van verschillende stoffen. Marcello Maviglia (psychiater) en Laura Guerra (doctoraat farmacologie) leggen het verschil tussen ontwenning en Kindling uit. De klinische implicaties hiervan kunnen soms verwoestend, en in extreme gevallen zelfs levensbedreigend zijn voor de afbouwer. Herintroductie van het middel in een zéér kleine dosis laat bij ontwenning enige verlichting zien terwijl bij Kindling de symptomen verergeren. Op basis van deze waarneming kan ofwel de dosis verhoogd worden ofwel het nadelig effect door herinvoering beperkt blijven. Het is van enorm belang dat hierover meer bekendheid bij voorschrijvers komt.