Vormen van huiselijk geweld

Gevariëerde groep houdt de hand voor de mond als teken van zwijgen.

Deze blog maakt onderdeel uit van een tweewekelijkse blogserie over huiselijk geweld door overlever, ervaringsdeskundige en professional Anoeska Dam.

Door Anoeska Dam – 7 maart 2024

Huiselijk geweld kan iedereen overkomen, ongeacht ras, religie, geslacht, leeftijd of status. Het geweld kan om diverse redenen ontstaan of ontaarden. Dit kan voortkomen uit veranderingen in leefomstandigheden, verslaving, stress, psychiatrisch ziektebeeld, wrijvingen, opbouwende spanningen, enzovoort. Het kan om eenmalige voorvallen gaan, om zich in bepaalde fases herhalende gebeurtenissen en het huiselijk geweld kan ook structureel zijn. Het kan direct vanaf de start in een relatie ontstaan of ook pas jaren later. Het kan gericht zijn op alle familieleden, bepaalde gezinsleden of één gezinslid in het bijzonder. Onder huiselijk geweld reken ik geweld tussen eenieder die tot een gezin behoort, inclusief dieren. Huiselijk geweld kent verschillende soorten en vormen evenals diverse dynamieken en oplossingen in hoe gezinsleden er het hoofd aan proberen te bieden.

In de komende blogs zal ik ingaan op de soorten van huiselijk geweld, de tactieken die hierbij komen kijken, de patronen, de signalen en gevolgen. Ik zal ook stilstaan bij geweld dat doorgaat na of tijdens de scheidingsperiode. Daarnaast zal ik methodieken, zienswijzen en therapieën uitwerken.

Om een start te maken zal ik in dit blog de vormen van huiselijk geweld toelichten zoals deze in Nederland bekend zijn.

Deze vormen deel ik op in vijf soorten te weten lichamelijk geweld, psychisch geweld, seksueel geweld, financiële uitbuiting en dierenmishandeling.

Lichamelijk geweld

Bijvoorbeeld het (hardhandig) vastpakken, knijpen, slaan, bijten, krabben, duwen, stompen, trekken, trappen, schoppen, spugen, wurgen, brandwonden aanbrengen enzovoort.

Lichamelijk geweld kan een uiting zijn van controle verliezen maar ook van bewust controle willen uitvoeren.

Psychisch geweld

Bijvoorbeeld vernederen, belachelijk maken, in verwarring brengen, bewust dingen verstoppen, verdraaien van de werkelijkheid, communicatie abrupt stoppen, negeren, isoleren, de partner en/of het kind vervreemden van zichzelf en/of de buitenwereld, dwingen, bepalen, spullen weggooien of kapot maken, belonen en straffen, schreeuwen.

Psychisch geweld kan richting één gezinslid of meerdere gezinsleden gericht zijn. Psychisch geweld kan onbewust voorkomen in een periodes van stress, tijdens visieverschil in opvoeding, bij onverwerkte jeugdtrauma’s maar ook doelgericht ingezet worden om controle uit te oefenen. Psychisch geweld kan ingezet worden naar een gezinslid met een lichamelijke of geestelijke beperking, of een kind waar de ouder niet trots op is. Een kind kan de ouder(s) psychisch onder druk zetten of een partner wordt bewust klein en/of onzichtbaar gemaakt.

Seksueel geweld

Het tegen de wil seksuele handelingen verrichten, ongevraagd en ongewild op plekken vastgepakt of betast worden, seksueel vernederend taalgebruik toepassen, verkrachting, het ontnemen van de adem tijdens de seks met een voorwerp (bijvoorbeeld een kussen of deken), het dichtknijpen van de keel tijdens de seks, lichamelijk letsel toebrengen tijdens de seks, geheimhouding tussen gezinsleden of wegkijken van gezinsleden.

Seksueel geweld kan plaatsvinden onder partners, ouders en kinderen en broers en/of zussen. Deze vorm van seksueel geweld is gericht op huiselijk geweld. Hieronder reken ik geen seksueel misbruik dat verricht wordt door iemand buiten het gezin, zoals een oom of een docent.

Financiële uitbuiting

Het inleveren van loon, het niet inzichtelijk krijgen van de inkomen- en uitgaven, gedwongen sekswerk, het gezin bewust in armoede laten leven terwijl er geld is, het ongevraagd verkopen van waardevolle spullen, schulden op naam van partner en andere gezinsleden, het oneerlijk verdelen van zakgeld, het bepalen waar geld aan wordt uitgegeven, bepalen wat gegeten wordt, macht afdwingen als hoofdverdiener, vakantiegeld dat zonder toestemming opgemaakt wordt.

Financiële uitbuiting kan zowel plaatsvinden bij de partner als bij (één van) de kinderen.

Dierenmishandeling

Een gezinslid kan onder druk worden gezet om iets te doen of te laten tegen zijn of haar wil om het dier te kunnen sparen. Een dier kan gestraft worden als een gezinslid niet goed heeft geluisterd of goed zijn of haar best heeft gedaan. Daarnaast kan stress of frustratie worden geuit op een dier. Denk hierbij aan uithongering, verwaarlozing, seksuele uitbuiting, slaan, schoppen, brandmerken, snijden of op een andere manier lichamelijk mishandelen.

Elke vorm kan in gradaties voorkomen en niet elke vorm zal, indien er sprake is van huiselijk geweld binnen een gezin, uitgeoefend worden. Gezinsleden kunnen onderling op elkaar deze vormen uitoefenen. Zo kan bijvoorbeeld een kind door de vader aangeleerd hebben om de moeder te mishandelen of kan een moeder met de kinderen een front vormen tegen hun vader.

Als een relatie begint, tussentijds wordt gestopt of eindigt kan er sprake zijn van stalking, belaging en/of love bombing. Een relatie kan om diverse redenen eindigen in moord, vaak wordt alleen de vrouw vermoord of gebeurt dit samen met de kinderen en/of andere gezinsleden van de vrouw, zoals haar ouders. De vormen van stalking, belaging, love bombing en moord zullen in volgende blogs verder uitgewerkt worden.

***Deze blog verscheen voor het eerst op Mad in the Netherlands, 7 maart 2024***

Mad in the Netherlands presenteert blogs van een diverse groep schrijvers. Deze berichten zijn bedoeld als een openbaar forum voor discussie over de psychiatrie en haar behandelingen. De geuite meningen zijn die van de schrijvers zelf.

Hulpbronnen:

  • Heb je direct hulp nodig of verkeer je in een acuut onveilige situatie? Bel dan 112.
  • Heb je te maken gehad met seksuele intimidatie, misbruik, geweld, aanranding of verkrachting? De hulplijn ‘Verbreek de stilte’ van Slachtofferhulp Nederland bied je emotionele, juridische en praktische ondersteuning: 0900 9999 001 
  • Heb je een ongewenste seksuele ervaring online of offline meegemaakt, heb je hulp nodig of zit je met vragen? Het Centrum Seksueel Geweld biedt professionele hulp en is bereikbaar op 0800 0188
  • Zoek je advies of ondersteuning? Maak je je zorgen om je eigen veiligheid of die van een ander? Veilig Thuis is 24/7 bereikbaar op 0800 2000
  • Wil je anoniem praten over waar je mee zit? De Luisterlijn is 24/7 te bereiken op 088 0767 000
Vorig artikelOnderzoek onderstreept de moeilijkheid van ontwennen van antipsychotica
Volgend artikelVoer het gesprek over niet-effectief gebleken labeldrift!