Een recent onderzoek van Sapien Labs heeft een sterk negatief verband aangetoond tussen mentaal welzijn en de consumptie van ultraverwerkt voedsel (UPF). Van ultrabewerkte voedingsmiddelen, die steeds meer aftrek vinden, werd al aangenomen dat ze een negatief effect hebben op het fysieke welzijn van mensen. De bevindingen van dit onderzoek onderstrepen opnieuw de noodzaak van voedselvoorlichting en een groter publiek bewustzijn over de mogelijke gezondheidsrisico’s van ultrabewerkte voedingsmiddelen.
Door Liam Gehrig Bach – 13 oktober 2023
De onderzoekers gebruikten gegevens van het Global Mind Project, dat bestaat uit vragenlijsten die zijn ingevuld door honderdduizenden volwassenen over de hele wereld en die voortdurend worden uitgebreid. Sapien Labs stelde dat de overconsumptie van ultrabewerkte voedingsmiddelen (UPF’s) ernstige gevolgen heeft voor de geestelijke gezondheid. De onderzoekers schrijven:
“Sinds de 50’er jaren is de consumptie van ultraverwerkt voedsel gestaag toegenomen. Vandaag de dag wordt geschat dat in landen als het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten ongeveer 60% van alle voedselinname afkomstig is van ultraverwerkt voedsel. Naarmate de gangbaarheid van ultraverwerkt voedsel in het dieet is toegenomen, is ook de bezorgdheid over de gevolgen voor onze lichamelijke en geestelijke gezondheid toegenomen… Bij alle respondenten was 53% van degenen die meerdere keren per dag ultraverwerkt voedsel consumeerden, bezorgd over of aan het worstelen met hun geestelijk welzijn (d.w.z. ze hadden [geestelijke gezondheidsquotiënt] scores in een negatief bereik), vergeleken met slechts 18% van degenen die zelden of nooit ultraverwerkt voedsel consumeerden.”
Onderzoeken erkennen de negatieve impact van UPF’s op de fysieke gezondheid, zoals het veroorzaken van gewichtstoename, diabetes en hartproblemen. Wat deze studie uniek maakt, is de focus op mentaal welzijn. De blootstelling aan ultrabewerkte voedingsmiddelen kan blijkbaar leiden tot méér dan enkel fysieke gezondheidsproblemen.
Sapien Labs maakte gebruik van het Global Mind Project om de antwoorden van 292.783 deelnemers te beoordelen. Dit waren antwoorden van mensen in alle leeftijds- en geslachtsgroepen uit meer dan 70 landen en in 12 verschillende talen.
De onderzoekers gebruikten de volgende formulering toen ze de deelnemers vroegen naar UPF’s:
“Hoe vaak consumeert u ultrabewerkt voedsel? bijv. McDonald’s, Domino’s, magnetronmaaltijden, ultrabewerkt voedsel uit blik, vleeswaren/koude vleeswaren, cup-noedels, verpakte chips/frietjes, zoetigheid/snoepjes, frisdrank/koolzuurhoudende dranken.”
Deelnemers werd eerst gevraagd om het geestelijke gezondheidsquotiënt (MHQ) assessment af te leggen. Dit onderzoek vraagt respondenten om 47 gedragingen en eigenschappen te beoordelen op een schaal van 1-9, waarbij 1 staat voor het item als “een echte uitdaging en van invloed op mijn vermogen om te functioneren” en 9 staat voor “een echte aanwinst voor mijn leven en prestaties”. Met andere woorden, het MHQ-assessment is niet gericht op het diagnosticeren van stoornissen of het vinden van instabiliteit in de geestelijke gezondheid. Andere items in de enquête betroffen echter symptomen van verminderd mentaal welzijn, zoals suïcidale gedachten. In die gevallen werd de schaal van 9 veranderd in een schaal met vragen over hoe vaak het betreffende symptoom storend of schadelijk was.
Deze test diende als graadmeter voor het geestelijk welzijn en werd gebruikt om conclusies te trekken over de effecten van de UPF’s. De onderzoekers vroegen ook naar de frequentie van lichamelijke activiteit en het inkomen van het huishouden om mogelijke verstorende variabelen te kunnen meenemen.
Hun resultaten toonden aan dat mentaal welzijn doorgaans afneemt naarmate de consumptie van UPF’s toeneemt en dat mensen die meerdere keren per dag UPF’s consumeren drie keer meer kans hebben op mentale gezondheidsproblemen dan mensen die dit nooit of zelden doen.
Ze ontdekten ook dat jongere mensen de neiging hebben om meer UPF’s te eten dan oudere leeftijdsgroepen, waarbij mensen van 18-24 jaar gemiddeld het meest consumeren. Maar ultrabewerkte voedingsmiddelen beïnvloeden alle leeftijdsgroepen op ongeveer dezelfde manier en hebben een significante invloed op alle tastbare dimensies van geestelijke gezondheid, waaronder aanpassingsvermogen, veerkracht, zelfbeeld, stemming, vooruitzichten, motivatie, cognitie en de verbinding tussen lichaam en geest.
Het onderzoek werd uitgevoerd in meerdere talen en omvatte deelnemers met verschillende achtergronden en leeftijdsgroepen. Het onderzoek had geen beperkingen wat betreft generaliseerbaarheid. Het was echter gebaseerd op zelfrapportage-enquêtes, die soms onbetrouwbaar kunnen zijn vanwege de wens om zichzelf positief te presenteren. Maar omdat het onderzoek virtueel werd uitgevoerd en zonder surveillant om de beoordeling af te nemen, was de kans op een dergelijke onbetrouwbaarheid verminderd.
De impact van UPF’s kan niet worden onderschat, vooral nu het neoliberalisme een ravage aanricht op het gebied van leefbare lonen en voedselprijzen. In dat onderzoek van Sapien Labs rapporteerden de Filippijnen, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk de hoogste gemiddelde consumptie van ultrabewerkt voedsel. Amerika is zo’n land dat getroffen wordt door de stijgende prijzen van producten en de gelijktijdige uitbreiding van de fastfoodindustrie; het is moeilijker dan ooit om geen ultrabewerkt voedsel te eten, vooral met een strikt beperkt budget.
Deze sociaaleconomische problematiek ontstaat naarmate de toegang tot ultrabewerkte voedingsmiddelen duurder wordt. In aanvulling hierop hebben eetlustregulatie, gevoelens van hopeloosheid en het zelfbeeld de grootste invloed op de geestelijke gezondheid.
Deelnemers die aangaven vaak ultrabewerkte voedingsmiddelen te consumeren, rapporteerden ook ten minste 2 punten lagere scores voor mentaal welzijn dan degenen die nooit of zelden ultrabewerkte voedingsmiddelen consumeerden. Dit verschil in mentaal welzijn is significant en de auteurs verwijzen naar een onderzoek dat een verbetering in depressiesymptomen liet zien na slechts drie weken van dieetveranderingen waarbij de consumptie van ultraverwerkt voedsel werd uitgesloten.
Gezien de significante invloed van ultrabewerkte voedingsmiddelen (UPF’s) op de geestelijke gezondheid, dringt Sapien Labs er bij onderzoekers, artsen en consumenten wereldwijd op aan om zich meer bewust te worden van dit onderwerp.
Aangezien de consumptie van UPF’s een cruciale rol zou kunnen spelen als het gaat om het verbeteren van de wereldwijde geestelijke gezondheid, is het essentieel om dieper in te gaan op dit opkomende onderzoeksgebied.
***Gepubliceerd op Mad in America, 13 oktober 2023***
Sapien Labs. (2023, October 2). Consumption of ultra-processed food and mental well-being outcomes. Sapien Labs. Retrieved October 8, 2023, from https://sapienlabs.org/consumption-of-ultra-processed-food-and-mental-wellbeing-outcomes/