In een nieuw artikel gepubliceerd in de British Journal of General Practice schrijft onderzoekster en actievoerster Stevie Lewis over haar ervaring met het ontwennen van antidepressiva. Ze wijst op vier belangrijke onderzoeken waarvan ze zou willen dat haar artsen ze hadden gelezen voordat ze haar antidepressiva voorschreven in 1996. Ze gaat verder met het samenvatten van de bevindingen van deze belangrijke onderzoeken.
Door Ayurdhi Dhar – 7 juli 2021
De ontwenning van antidepressiva, lange tijd ontkend en genegeerd door de psychiatrische gemeenschap, staat nu in het middelpunt van de belangstelling. Tal van officiële medische instanties en zelfs vooraanstaande psychiaters hebben gewezen op de nadelige, lang aanhoudende gezondheidseffecten die kunnen optreden bij het stoppen met antidepressiva.
Dit heeft de bevooroordeelde methoden (bias) aan het licht gebracht die ten grondslag liggen aan veel van het huidige onderzoek naar antidepressiva. Het heeft ook ernstige twijfels doen rijzen over de hypothese van de chemische onbalans. Zozeer zelfs dat veel psychiaters zich daar nu van beginnen te distantiëren. Dankzij gebruikersbewegingen en ervaringsverhalen wordt steeds meer de aandacht op deze kwestie gevestigd en de schreeuw om verandering gehoord. De rol van persoonlijke ervaringskennis wordt bekrachtigd door een academische analyse te maken vanuit de ik-vorm.
Lewis schrijft dat er in 1996 al enig onderzoek werd gedaan naar de ontwenningsverschijnselen van antidepressiva. Reclamecampagnes als ‘Defeat Depression’ slaagden er echter in, het af te schilderen als een chemisch onbalansprobleem. Het gevolg hiervan was dat alom beweerd werd dat antidepressiva veilig, effectief en niet verslavend zijn.
Vandaag de dag is het niet ongewoon of onbekend dat, zoals ook haar eigen ervaring leert, men bij herhaaldelijke afbouwpogingen geteisterd kan worden door ernstige ontwenningsverschijnselen. De hypothese dat antidepressiva structurele en chemische veranderingen in de hersenen kunnen veroorzaken en kunnen leiden tot afhankelijkheid van het middel, wordt steeds meer geaccepteerd. Zo heeft The Royal College of Psychiatry onlangs een verklaring uitgegeven over hun ernstige en langdurige afhankelijkheid.
Lewis geeft een overzicht van vier belangrijke onderzoeken die essentiële lectuur zijn voor psychiaters en huisartsen die op de hoogte willen blijven van recente bevindingen over het ontwennen van antidepressiva.
- Het eerste artikel is een systematisch literatuuronderzoek uit 2019 door Davies en Read, waarin 24 onderzoeken werden geïdentificeerd en geanalyseerd. Daaruit bleek:
«Meer dan de helft (56%) van de mensen die proberen van antidepressiva af te komen, ervaart ontwenningsverschijnselen, waarbij bijna de helft (46%) van de mensen die ontwenningsverschijnselen ervaren, deze als ernstig beschrijft. Voor patiënten is het niet ongebruikelijk dat de ontwenningsverschijnselen enkele weken of maanden aanhouden.»
Lewis schrijft dat de NIMH decennia lang heeft onderschat hoe vaak ontwenningsklachten van antidepressiva voorkomen. Onlangs heeft de NIMH wel toegegeven dat de ontwenningsklachten ernstig en langdurig van aard zijn.
- Het tweede belangrijke artikel is uit 2020 van Guy, Brown, Lewis en Horowitz. In dit artikel wordt gedetailleerd ingegaan over de ervaringen van gebruikers van psychofarmaca waarbij ontwenning wordt verward met terugval. Met andere woorden, wat eigenlijk ontwenning van de medicatie is, wordt ten onrechte verondersteld dat de patiënt terugvalt in de oorspronkelijke onderliggende aandoening (zoals depressie) of het ontstaan van een nieuwe aandoening.
Uit de ervaringen van 158 respondenten werden onderwerpen gekozen die werden gebruikt voor petities gericht aan het Schotse en het Welshe parlement. De auteurs vonden 8 afzonderlijke punten waar artsen ontwenning van psychiatrische medicijnen verwarden met iets anders. Ze hadden onvoldoende kennis over taperingstechnieken. Bovendien kregen patiënten vaak onvoldoende informatie over de onttrekkingsrisico’s.
- Het volgende artikel dat Lewis samenvat is een artikel uit 2019 van Horowitz en Taylor over manieren om af te bouwen van antidepressiva. Lewis beschouwt dit als het belangrijkste artikel. Als haar voorschrijvers hiervan op de hoogte waren geweest, had dit haar veel leed kunnen besparen.
Gebaseerd op PET-scans concluderen de auteurs dat het afbouwen van een antidepressivum langzaam en hyperbolisch moet gebeuren (elke keer een kleinere afname) tot doses die véél kleiner zijn dan wat als de minimale dosering wordt beschouwd. Dit is essentieel om ontwenningsverschijnselen te beperken. Dit artikel helpt onderscheid te maken tussen ontwenning (die binnen enkele dagen optreedt, reageert op antidepressiva en fysiologisch en psychologisch anders kan lijken dan de oorspronkelijke symptomen) en terugval. Helaas kunnen, ondanks deze verschillen, de oorspronkelijke symptomen en de ontwenning op elkaar lijken, wat de zaak ingewikkeld maakt.
Bij gebrek aan professionele diensten die mensen helpen bij het stoppen met psychofarmaca en het ontbreken van relevante en actuele informatie, heeft de gebruikersbeweging de leegte opgevuld.
- Steungroepen op sociale media zijn hier een wezenlijk onderdeel van. Zo is het laatste artikel dat Lewis aanbeveelt een studie van Framer uit 2021 over Facebook-ondersteuningsgroepen voor ontwenning van antidepressiva.
Framer is een ex-patiënt die heeft geworsteld met het staken van antidepressiva en de oprichtster van survivingantidepressants.org. Ze beschrijft hoe gebruikers elkaar hebben gesteund en geholpen om af te kicken van antidepressiva – vooral bij afwezigheid van psychiatrische begeleiding. Lewis schrijft:
“Framer laat ons kennis maken met PAWS – Post-Acute Withdrawal Syndrome. Dit beschrijft de verschillende fysieke en emotionele symptomen die zich ontwikkelen als het lichaam zich opnieuw aanpast aan de veranderingen die het heeft moeten maken tijdens het gebruik van het psychiatrisch medicijn. Ze gaat ook in op ‘neuro-emoties’ – emoties die worden opgewekt door de neurologische effecten van ontwenning.”
Haar werk heeft een groot aantal zorgen rond de ontwenning van antidepressiva samengebracht; hoe afbouwen, langdurige ontwenning, herkennen van bijwerkingen, methoden om ermee om te gaan, etc.
Lewis’ artikel is een volgende stap om voorschrijvers meer bewust te maken van de bijwerkingen van veel voorgeschreven psychotrope middelen.
***Gepubliceerd op Mad In America, 7 juli 2021. Vertaald door MitN.***
Lewis, S. (2021). The four research papers I wish my doctor had read before prescribing an antidepressant. British Journal of Medical Practice. DOI: https://doi.org/10.3399/bjgp21X716321 (Link)