In een nieuw opiniestuk gepubliceerd in het British Medical Journal stellen onderzoekers Jon Jureidini en Leemon McHenry dat ‘evidence-based medicine’ meer een bedrijfsgimmick dan betrouwbare wetenschap is.
Door Richard Sears – 22 maart 2022
Volgens de auteurs hebben hebzucht van bedrijven, mislukte regelgeving en de commercialisering van de academische wereld de objectiviteit en betrouwbaarheid van onderzoek sterk aangetast. Deze ontwikkelingen stellen de validiteit van de werkwijzen en richtlijnen die we op basis van dergelijk onderzoek baseren ter discussie. Om een meer betrouwbare bewijsbasis op te bouwen en de geldigheid en betrouwbaarheid van academisch onderzoek te herstellen, stellen zij voor dat er een einde komt aan alle financiering van regelgevende instanties door geneesmiddelenfabrikanten. Belast de farmaceutische industrie om echt onafhankelijk onderzoek te financieren en stel de gegevens van dit onderzoek ter beschikking aan onafhankelijke derde partijen die in staat zijn de bevindingen objectief te beoordelen.
Jureidini en McHenry schrijven:
«De komst van evidence based medicine was een paradigmaverschuiving bedoeld om een solide wetenschappelijke basis te leggen voor geneeskunde. De geldigheid van dit nieuwe paradigma is echter afhankelijk van betrouwbare gegevens uit klinische proeven. Maar de meeste daarvan worden uitgevoerd door de farmaceutische industrie en gerapporteerd in naam van hooggeplaatste academici»
«Het openbaar maken van voorheen vertrouwelijke documenten van de farmaceutische industrie heeft de medische gemeenschap een waardevol inzicht gegeven in de omvang van de onjuiste voorstelling van door de industrie gesponsorde klinische proeven. Totdat dit probleem is gecorrigeerd, zal evidence based medicine een illusie blijven.»
De corrumperende invloed van de farmaceutische industrie op medisch onderzoek
Veel onderzoekers hebben geschreven over de corrumperende invloed van het geld van de farmaceutische industrie op medisch onderzoek. Onderzoek heeft aangetoond dat meer dan de helft van de panelleden die belast waren met de ontwikkeling van de DSM-IV, betalingen ontvingen van de farmaceutische industrie. De commissies voor “stemmingsstoornissen” en “schizofrenie en andere psychotische stoornissen” bestonden geheel uit personen die dergelijke betalingen accepteerden. Geld van de industrie leidt ook tot “vooringenomenheid door sponsoring” bij klinische proeven, waarbij onderzoekers veel meer geneigd zijn gegevens positief te interpreteren voor hun sponsors.
Er is ook een probleem met niet openbaar gemaakte belangenconflicten in medisch onderzoek. In de praktijk melden onderzoekers niet dat zij betalingen van de farmaceutische industrie aanvaarden. Al gaat het om kleine bedragen, zoals de vergoeding van een maaltijd, dan nog beïnvloeden deze betalingen het voorschrijfgedrag van de arts. Dit leidt tot duurdere recepten en brengt de patiëntenzorg in het gedrang.’
De farmaceutische industrie een enorme corruptiebevorderende invloed op elke stap in het onderzoeksproces. Via “ghost management” van onderzoek dicteert de industrie welk onderzoek wordt gefinancierd en hoe dat onderzoek wordt opgezet, georganiseerd, geauditeerd en geanalyseerd. In veel gevallen is de kans groter dat dit frauduleuze, door ghost-managed onderzoek wordt geaccepteerd voor publicatie in academische tijdschriften.
Uit onderzoek is eveneens gebleken dat het geld van de farmaceutische industrie waarschijnlijk het medisch onderwijs bederft. Zo ontdekte een auteur dat de door de farmaceutische industrie gefinancierde medische vervolgopleidingen artsen aanmoedigden om meer opioïden voor te schrijven zonder rekening te houden met de gevolgen. Op vergelijkbare wijze hebben onderzoekers ontdekt dat door de industrie gefinancierde medische voorlichting over eetbuistoornis vooringenomen is om het gebruik van hun psychiatrische medicijnen te promoten.
De Food and Drug Administration (FDA) in de Verenigde Staten heeft op verzoek van de farmaceutische industrie een versneld goedkeuringsproces ingevoerd. Dit versnelde goedkeuringsproces stelt de industrie in staat ondoeltreffende medicijnen te verkopen aan nietsvermoedende consumenten. Bovendien werkt de FDA samen met de farmaceutische bedrijven aan manieren om mislukte geneesmiddelen verkoopbaar te maken. Dit ondanks hun gebrek aan doeltreffendheid en de mogelijke gevaren van het gebruik ervan.
Herstel integriteit medisch onderzoek
Het artikel van Jureidini en McHenry begint met het uiteenzetten van kritisch rationalisme zoals voorgestaan door Karl Popper. Kritisch rationalisme moedigt ons aan om ons niet vast te houden aan “gekoesterde hypotheses”, maar in plaats daarvan kritisch te evalueren en te heroverwegen wat we denken te weten over de wereld op basis van de uitkomsten van nauwkeurig gecontroleerde wetenschappelijke experimenten.
Voor de auteurs moet de wetenschap een houding van kritisch rationalisme aannemen, om integer te kunnen zijn. Spijtig genoeg zorgt de betrokkenheid van bedrijven bij onderzoek ervoor dat financiële belangen de wetenschappelijke integriteit overschaduwen. Het feit dat de farmaceutische industrie eigenaar is van onderzoeksgegevens maakt het bijvoorbeeld mogelijk negatieve klinische onderzoeken achter te houden, bijwerkingen te verbergen en te weigeren om onafhankelijke onderzoekers toe te staan de ruwe gegevens te evalueren.
De auteurs wijzen op 3 belangrijke zaken die momenteel de integriteit van evidence-based geneeskunde vernietigen: bedrijfsbelangen, falende regelgeving en de commercie van de academische wereld. De farmaceutische industrie is in de eerste plaats verantwoordelijk voor haar aandeelhouders, wat betekent dat wetenschappelijke integriteit zeer laag op hun lijst van zorgen staat. Ondergefinancierde universiteiten wenden zich vaak tot de farmaceutische industrie voor financiering. Door het aanvaarden van subsidies, donaties, enz. van bedrijven beginnen universiteiten minder prioriteit te geven aan wetenschappelijke integriteit en veranderen ze in weinig meer dan “instrumenten voor de industrie”.
Volgens de auteurs is het ook een probleem wie er bevorderd wordt tot leidinggevende posities aan de bedrijfsuniversiteit. In plaats van diegenen te bevorderen die een opmerkelijke bijdrage leveren aan hun vakgebied, bevorderen universiteiten diegenen die het best zijn in fondsenwerving. Het resultaat is dat universiteiten worden geleid door mensen die loyaal zijn aan de best betalende bedrijfsentiteit, zonder veel onderzoekservaring te hebben of zich te bekommeren om wetenschappelijke integriteit. De industrie richt zich vervolgens op deze managers als “belangrijke opinieleiders” (KOL), die zij omkopen en vleien zodat zij bedrijfspropaganda presenteren als legitiem academisch onderzoek.
Onder het mom van academische vrijheid staan de universiteiten toe dat deze KOL’s frauduleuze onjuiste voorstellingen van gegevens presenteren zonder dat daar consequenties aan verbonden worden. De KOL’s vallen gewoonlijk hun meer integere collega’s aan, bekritiseren hen en ruïneren hun carrière omdat zij kritiek hebben op de industrie. Onderzoekers die niet door de industrie worden omgekocht, stuiten op talloze obstakels om hun onderzoek gefinancierd en gepubliceerd te krijgen.
Farmaceutische bedrijven financieren gewoonlijk regelgevende instanties (bijvoorbeeld de FDA in de Verenigde Staten). Het resultaat zijn omgekochte regelgevende instanties die toezicht houden op door de industrie gefinancierd onderzoek, geschreven door vertegenwoordigers van de industrie en frauduleus gepubliceerd onder de naam van invloedrijke academici. Bovendien keuren deze regelgevende agentschappen vaak geneesmiddelen goed die door hun financiers worden geproduceerd zonder de ruwe gegevens te onderzoeken.
De auteurs wijzen op drie beleidsmaatregelen die volgens hen de integriteit van medisch onderzoek kunnen herstellen. Ten eerste, regelgevende agentschappen mogen niet gefinancierd worden door de industrie. Ten tweede, er zou een belasting moeten worden geheven op de farmaceutische industrie en deze zou moeten worden gebruikt om werkelijk onafhankelijke klinische proeven op producten van de industrie te financieren. Tenslotte moeten de ruwe gegevens van klinische proeven ter beschikking worden gesteld aan onafhankelijke onderzoekers.
***Gepubliceerd op Mad in America, 22 maart 2022. Vertaald door MitN***
Jureidini, J., & McHenry, L. B. (2022). The illusion of evidence based medicine. BMJ, o702. https://doi.org/10.1136/bmj.o702 (Link)
